Diabetische voet
Ongeveer 15% van de patiënten met diabetes of suikerziekte krijgt ooit te maken met een wonde ter hoogte van de voet. Deze wonde kan een intredepoort zijn voor bacteriën waardoor een ernstige infectie van de voet kan ontstaan waardoor een amputatie soms onvermijdelijk wordt.
Door een doorgedreven multidisciplinaire aanpak tussen vaatchirurgen, endocrinologen, orthopedisten, microbiologen, podologen en wondverpleegkundigen via de zogenaamde diabetische wondkliniek, kunnen we een groot deel van deze wonden genezen. Meer zelfs, tot 85% van de diabetes gerelateerde voetproblemen kunnen vermeden worden door een goede voetverzorging en educatie.
De diabetische voet
Er zijn 3 belangrijke oorzaken die aan basis liggen van het ontstaan van een wonde aan de voet bij diabetes patiënten:
-
Aantasting van de bloedvaten (vasculopathie)
-
Verminderd gevoel ter hoogte van de voet (sensorische neuropathie)
-
Verminderde beweeglijkheid van de gewrichten met standsafwijkingen
Via een klein trauma aan de voet ontstaat er een wondje. Door het verminderd gevoel blijft het wondje soms onopgemerkt vermits de patiënt geen pijn voelt. De verminderde bloedtoevoer zorgt er voor dat er onvoldoende voedingselementen en zuurstof naar de wonde komt om deze te laten genezen. Hierdoor ontstaat een persisterend ulcus dat indien het niet de nodige behandeling krijgt zal evolueren naar een geïnfecteerde wonde met alle gevolgen vandien.
Hoe ontstaat een wonde aan de voet bij diabetes?
-
Infectie
Voor de behandeling van de infectie moet vooreerst gekeken worden hoe uitgebreid en door welke kiemen de infectie van de wonde wordt veroorzaakt. Hiertoe wordt naast de klinische blik tevens een radiografische foto of NMR van de voet genomen om de uitgebreidheid van de infectie in weke delen weefsels en bot te visualiseren. In afwachting van de definitieve kweken om te zien welke bacteriën verantwoordelijk zijn, wordt meestal reeds gestart met breed spectrum antibiotica om de infectie in te dijken.
Soms is het nodig afgestorven of te geïnfecteerd weefsel heelkundig te verwijderen wat dan chirurgisch debridement wordt genoemd.
-
Bloedvoorziening
De doorbloeding van het been en voet wordt ga gegaan via een echografie van de slagaders. Soms wordt dit onderzoek aangevuld met een CT angiografie om beter de vernauwingen ter hoogte van de bloedvaten in beeld te brengen.
Wanneer blijkt dat de bloedvoorziening onvoldoende is om de wonde te doen genezen dient eerst een optimalisatie te worden uitgevoerd van de doorbloeding. Dit kan gebeuren via een ballondilatatie van de vernauwingen of een overbrugging. Soms is een combinatie van de 2 nodig.
-
Wondverzorging
Het kiezen van de juiste wondverzorging is afhankelijk van verschillende factoren. Steeds zal een individuele keuze worden gemaakt afhankelijk van de lokalisatie en uitgebreidheid van de wonde. Het is niet ongebruikelijk dat in de loop van de behandeling verschillende soorten verbanden gebruikt worden.
Eén van de belangrijkste factoren die wondgenezing beïnvloedt is lokale overdruk, frictie of wrijving rondom de wonde. Het wegnemen van die druk door verschillende technieken is een primaire voorwaarde voor genezing en wordt "off-loading" genoemd. de drukontlasting wordt bekomen door speciale ontlastingsschoenen of door de applicatie van vilt rondom de wonde.
De behandeling van de diabetische voet